फ्लॅंज गॅस्केट्स

गॅस्केट एक यांत्रिक सील आहे जो दोन किंवा अधिक पृष्ठभागांमधील जागा भरतो, सामान्यतः दाबाखाली असताना जोडलेल्या वस्तूंमधून किंवा त्यांच्यामध्ये गळती रोखण्यासाठी. गॅस्केट मशीनच्या भागांवर अनियमितता भरू शकतात. गॅस्केट सामान्यतः शीट मटेरियल, जसे की गॅस्केट पेपर, रबर, सिलिकॉन, धातू, कॉर्क, फेल्ट, निओप्रीन, नायट्राइल रबर, फायबरग्लास, टेफ्लॉन किंवा प्लास्टिक पॉलिमरपासून कापून तयार केले जातात.

उच्च दाबाच्या स्टीम सिस्टीमसारख्या विशिष्ट अनुप्रयोगांसाठी गॅस्केटमध्ये एस्बेस्टोस असू शकतात. तथापि, एस्बेस्टोसच्या संपर्काशी संबंधित आरोग्य धोक्यांमुळे, व्यावहारिक असताना नॉन-एस्बेस्टोस गॅस्केट मटेरियल वापरले जातात. गॅस्केट अशा मटेरियलपासून बनवणे सामान्यतः इष्ट असते जे विकृत होऊ शकेल आणि ज्या जागेसाठी डिझाइन केले आहे ती जागा घट्ट भरेल, ज्यामध्ये कोणत्याही किरकोळ अनियमितता समाविष्ट आहेत. काही गॅस्केटना योग्यरित्या कार्य करण्यासाठी थेट गॅस्केट पृष्ठभागावर सीलंट लावावा लागतो. काही पाईपिंग गॅस्केट पूर्णपणे धातूचे बनलेले असतात आणि सील पूर्ण करण्यासाठी बसण्याच्या पृष्ठभागावर अवलंबून असतात.

फ्लॅंज गॅस्केट: फ्लॅंज गॅस्केट हा पाईपच्या दोन भागांमध्ये बसवण्यासाठी बनवलेला एक प्रकारचा गॅस्केट आहे जो जास्त पृष्ठभागाचे क्षेत्रफळ देण्यासाठी फ्लेअर केला जातो. फ्लॅंज गॅस्केट विविध आकारात येतात आणि त्यांच्या आतील व्यास आणि बाहेरील व्यासानुसार वर्गीकृत केले जातात. पाईपच्या फ्लॅंजसाठी गॅस्केटमध्ये अनेक मानके आहेत. फ्लॅंजसाठी गॅस्केट प्रमुख वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये विभागले जाऊ शकतात:

१. शीट गॅस्केट: शीट गॅस्केट सोपे असतात, ते बोल्ट होलसह किंवा मानक आकारांसाठी छिद्रांशिवाय आकारात कापले जातात, ज्यामध्ये विविध जाडी आणि माध्यम आणि तापमान, पाइपलाइनच्या दाबासाठी योग्य सामग्री असते. ही शीटमधून बाहेर काढलेल्या मटेरियलची शीट असते. यामुळे खूप कच्चे, जलद आणि स्वस्त गॅस्केट बनते. पूर्वी मटेरियल कॉम्प्रेस्ड एस्बेस्टोस होते, परंतु आधुनिक काळात ग्रेफाइट सारख्या तंतुमय मटेरियलचा वापर केला जातो. हे गॅस्केट वापरलेल्या मटेरियलच्या जडत्वावर आधारित अनेक रासायनिक आवश्यकता पूर्ण करू शकतात आणि अनेक बजेटरी मर्यादा पूर्ण करू शकतात. सामान्य पद्धती तापमान आणि दाबाच्या चिंतेवर आधारित अनेक औद्योगिक प्रक्रियांमध्ये या गॅस्केटचा वापर करण्यापासून प्रतिबंधित करते.

२. रिंग गॅस्केट्स: रिंग प्रकारचे जॉइंट गॅस्केट्स बहुतेकदा ऑफशोअर ऑइल आणि गॅस पाइपलाइनमध्ये वापरले जातात आणि अत्यंत उच्च दाबाखाली काम करण्यासाठी डिझाइन केलेले असतात. ते अंडाकृती, गोल, अष्टकोनी इत्यादी वेगवेगळ्या क्रॉस सेक्शनमध्ये धातूचे घन रिंग असतात. कधीकधी ते दाब समानीकरणासाठी मध्यभागी छिद्रासह येतात.

३. सॉलिड मटेरियल गॅस्केट्स: सॉलिड मटेरियलमागील कल्पना अशी आहे की अशा धातूंचा वापर केला पाहिजे जे शीटमधून बाहेर काढता येत नाहीत परंतु तरीही ते तयार करणे स्वस्त असतात. या गॅस्केट्समध्ये सामान्यतः शीट गॅस्केट्सपेक्षा खूप जास्त गुणवत्ता नियंत्रण असते आणि सामान्यतः ते खूप जास्त तापमान आणि दाब सहन करू शकतात. मुख्य तोटा असा आहे की फ्लॅंज हेडसह फ्लश होण्यासाठी आणि गळती रोखण्यासाठी घन धातू मोठ्या प्रमाणात संकुचित करणे आवश्यक आहे. मटेरियल निवड करणे अधिक कठीण आहे, कारण धातू प्रामुख्याने वापरल्या जातात, प्रक्रिया दूषित होणे आणि ऑक्सिडेशन हे धोके आहेत. एक अतिरिक्त तोटा असा आहे की वापरलेला धातू फ्लॅंजपेक्षा मऊ असणे आवश्यक आहे, जेणेकरून फ्लॅंज विकृत होणार नाही आणि त्यामुळे भविष्यातील गॅस्केट्ससह सील होण्यापासून रोखता येईल. तरीही, या गॅस्केट्सना उद्योगात एक स्थान मिळाले आहे.

४. स्पायरल वाउंड गॅस्केट्स: स्पायरल वाउंड गॅस्केट्स उच्च दाबाच्या पाइपलाइनमध्ये देखील वापरले जातात आणि ते स्टेनलेस स्टीलच्या बाह्य आणि आतील रिंग्ज आणि वाउंड स्टेनलेस स्टील टेपने भरलेल्या मध्यभागी ग्रेफाइट आणि पीटीएफईसह भरलेले असतात, जे V आकारात तयार होतात. अंतर्गत दाब V च्या चेहऱ्यांवर कार्य करतो, ज्यामुळे गॅस्केट फ्लॅंजच्या चेहऱ्यांवर सील करण्यास भाग पाडतो. स्पायरल-वाउंड गॅस्केट्समध्ये धातू आणि फिलर मटेरियलचे मिश्रण असते. साधारणपणे, गॅस्केटमध्ये एक धातू (सामान्यतः कार्बन किंवा स्टेनलेस स्टील) बाहेरून वर्तुळाकार असतो (इतर आकार शक्य आहेत) ज्यामध्ये फिलर मटेरियल (सामान्यतः लवचिक ग्रेफाइट) त्याच पद्धतीने असतात परंतु विरुद्ध बाजूने सुरू होतात. यामुळे फिलर आणि धातूचे पर्यायी थर तयार होतात. या गॅस्केट्समधील फिलर मटेरियल सीलिंग घटक म्हणून काम करते, धातू स्ट्रक्चरल सपोर्ट प्रदान करते. हे गॅस्केट्स विश्वासार्ह असल्याचे सिद्ध झाले आहे आणि घन गॅस्केट्सपेक्षा कमी क्लॅम्पिंग फोर्सना अनुमती देते. त्यांची किंमत जास्त असते.

५. कॉन्स्टंट सीटिंग स्ट्रेस गॅस्केट्स: कॉन्स्टंट सीटिंग स्ट्रेस गॅस्केट्समध्ये दोन घटक असतात, स्टेनलेस स्टीलसारख्या योग्य मटेरियलची एक सॉलिड कॅरियर रिंग आणि कॅरियर रिंगच्या दोन्ही बाजूला एक चॅनेल असलेल्या दोन विरुद्ध चॅनेलमध्ये स्थापित केलेल्या काही कॉम्प्रेसिबल मटेरियलचे दोन सीलिंग एलिमेंट्स. सीलिंग एलिमेंट्स सामान्यत: प्रक्रियेच्या द्रवपदार्थसाठी योग्य असलेल्या मटेरियल (विस्तारित ग्रेफाइट, विस्तारित पीटीएफई) पासून बनवले जातात. कॉन्स्टंट सीटिंग स्ट्रेस गॅस्केट्सना त्यांचे नाव या वस्तुस्थितीवरून मिळाले आहे की कॅरियर रिंग प्रोफाइल फ्लॅंज रोटेशन (बोल्ट प्रीलोड अंतर्गत विक्षेपण) विचारात घेते. इतर सर्व पारंपारिक गॅस्केट्ससह, फ्लॅंज फास्टनर्स घट्ट केल्यामुळे, फ्लॅंज लोड अंतर्गत रेडियली विक्षेपित होते, परिणामी सर्वात जास्त गॅस्केट कॉम्प्रेशन होते आणि बाहेरील गॅस्केटच्या काठावर सर्वाधिक गॅस्केट ताण येतो.

कॉन्स्टंट सीटिंग स्ट्रेस गॅस्केट्समध्ये वापरल्या जाणाऱ्या कॅरियर रिंग दिलेल्या फ्लॅंज आकार, दाब क्लास आणि मटेरियलसाठी कॅरियर रिंग तयार करताना हे डिफ्लेक्शन विचारात घेतल्याने, कॅरियर रिंग प्रोफाइल समायोजित केले जाऊ शकते, जेणेकरून गॅस्केट सीटिंग स्ट्रेस संपूर्ण सीलिंग क्षेत्रामध्ये रेडियली एकसमान असेल. शिवाय, सीलिंग घटक कॅरियर रिंगवरील विरुद्ध चॅनेलमध्ये फ्लॅंज फेसद्वारे पूर्णपणे बंदिस्त असल्याने, गॅस्केटवर कार्य करणारे कोणतेही इन-सर्व्हिस कॉम्प्रेसिव्ह फोर्स कॅरियर रिंगद्वारे प्रसारित केले जातात आणि सीलिंग घटकांचे पुढील कॉम्प्रेशन टाळतात, अशा प्रकारे सेवेत असताना 'स्थिर' गॅस्केट बसण्याचा ताण राखला जातो. अशा प्रकारे, गॅस्केट सामान्य गॅस्केट फेल्युअर मोड्सपासून मुक्त आहे ज्यामध्ये क्रिप रिलॅक्सेशन, उच्च सिस्टम कंपन किंवा सिस्टम थर्मल सायकल समाविष्ट आहेत. सतत बसण्याच्या ताणाच्या गॅस्केटसाठी सुधारित सीलेबिलिटीची मूलभूत संकल्पना अशी आहे की जर फ्लॅंज सीलिंग पृष्ठभाग सील मिळविण्यास सक्षम असतील. सीलिंग घटक प्रक्रिया द्रव आणि अनुप्रयोगाशी सुसंगत असतील. सीलवर परिणाम करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या स्थापनेवर पुरेसा गॅस्केट बसण्याचा ताण प्राप्त केला जातो, तर गॅस्केट सेवेत गळती होण्याची शक्यता मोठ्या प्रमाणात कमी होते किंवा पूर्णपणे नाहीशी होते.

६. डबल जॅकेटेड गॅस्केट्स: डबल-जॅकेटेड गॅस्केट्स हे फिलर मटेरियल आणि मेटॅलिक मटेरियलचे आणखी एक मिश्रण आहे. या अनुप्रयोगात, C सारखे टोक असलेली एक ट्यूब धातूपासून बनविली जाते आणि Cच्या आत बसण्यासाठी एक अतिरिक्त तुकडा बनविला जातो ज्यामुळे ट्यूब बैठकीच्या ठिकाणी सर्वात जाड होते. फिलर शेल आणि तुकड्यामध्ये पंप केला जातो. वापरात असताना कॉम्प्रेस्ड गॅस्केटमध्ये संपर्क साधलेल्या दोन टोकांवर जास्त प्रमाणात धातू असते (शेल/तुकडा परस्परसंवादामुळे) आणि या दोन्ही ठिकाणी प्रक्रिया सील करण्याचा भार असतो. फक्त शेल आणि तुकडा आवश्यक असल्याने, हे गॅस्केट्स जवळजवळ कोणत्याही सामग्रीपासून बनवता येतात जे शीटमध्ये बनवता येते आणि नंतर फिलर घालता येते. बहुतेक अनुप्रयोगांसाठी हा एक प्रभावी पर्याय आहे.